HỘI AN VÙNG ĐẤT VĂN NHO

Xin giới thiệu hai văn miếu còn lại:

MIẾU VĂN THÁNH CẨM PHÔ
Miếu Văn Thánh Cẩm Phô được cộng đồng người Việt, cụ thể là cư dân cựu xã Cẩm Phô khởi dựng tự năm nào hiện chưa tìm ra cứ liệu chứng minh. Địa chỉ hiện tại: 32 đường Hùng Vương, khối 3, thành phố Hội An.

 

 Tam quan, tiền môn miếu Văn Thánh Cẩm Phô.

Căn cứ văn tự ghi lại trên xà cò thì:

Miếu được trùng tu lần thứ nhất vào năm 1871 (nền xanh):

Tự Đức, nhị thập tứ niên, tuế thứ Tân Mùi, trọng thu thượng hoán. Cẩm Phô xã hương quan, hương chức đồng trùng tu.

Trùng tu lần thứ hai vào năm 1913 (nền trắng):

Duy Tân thất niên Quý Sửu, đồng xã cải tạo

Trùng tu lần thứ ba vào năm 1970, theo các bậc cao niên kể: "Thay tam cấp tiền đình bằng hai bậc cấp từ hai bên".

Năm 1998, có một đợt tiểu trùng tu nhưng không thấy ghi lại văn bia để thông tin cho hậu thế.

Ngày xưa vào ngày 16 tháng 2 âm lịch, người dân Cẩm Phô tổ chức tế lễ Văn miếu, học trò gia lễ đi từ sân vào dâng trầm, trà, hoa, quả.

Mời chư huynh nhìn lại ảnh thứ nhì sẽ thấy hoành phi treo chính giữa tiền đình. Đây là hoành phi của nhà văn Tự Lực Văn Đoàn, Hoàng Đạo (Nguyễn Tường Long) hiến cúng cho nguyên quán xã mình vào tháng 10 năm Canh Ngọ 1930 khi đang hiện chức tại Viện Hàn Lâm triều Bảo Đại. Nội dung hoành phi (có thể "double - clickez" vào ảnh để xem chữ rõ hơn):

文 聖 廟

VĂN THÁNH MIẾU

Bảo Đại Ngũ niên, Canh Thìn mạnh đông.

Hàn lâm viện kiểm thi Nguyễn Tường Long bái tiến.

Chánh điện có ba gian thờ:

Gian giữa thờ bài vị ĐỨC KHỔNG TỬ

Gian đông thờ Tứ Phối:

TĂNG TỬ - NHAN TỬ - TỬ TƯ - MẠNH TỬ

Gian tây thờ:

LÃO THÁNH LÃO TỬ THẦN VỊ

TIÊN HIỀN NHO VĂN ÁI QUỐC LIỆT VỊ

TIÊN TRIẾT VĂN NHÂN CHÍ SĨ LIỆT VỊ

Thể hiện tinh thần Tam Giáo Đồng Nguyên và
Lòng yêu nước của cư dân Cẩm Phô khi công khai ca ngợi, tôn thờ chư vị chí sĩ ái quốc lúc phong trào Duy Tân kháng Pháp đang thời phát triển. Các bài vị này xuất hiện trong lần trùng tu năm 1913 quả là điều BẤT NĂNG KHUẤT trước bạo quyền.

Nhìn lại một lần nữa trước khi rời chánh điện, chỉ thấy những bài vị lẽ loi cô độc. Trên tường rêu phong ẩm mốc bầy nhện giăng mùng ngủ quên, chợt nhớ tựa một truyện ngắn của Bình Nguyên Lộc:

"Người xưa đâu tá!".