MIẾU ÔNG ĐỊA

Người Hội An đa phần thờ ông Địa tại gia. 

Có nhà thờ ngài chung với Thần Tài ngay trên nền giữa nhà trong một cái khóm có dáng một cái bàn; người khác, thường là không buôn bán (và cả không mánh mung) lại phối thờ ngài chung nơi trang thờ Táo Quân gồm 3 vị: Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ.

Đó là cách thờ của hầu hết người trong phố.

Ra khỏi phố xá, vùng ngoại ô, điển hình là dân Trường Lệ, người ta nhiều đời quanh năm sống bám vào đất. Người ở đây thường nghèo khó, và những ai may mắn thoát nghèo hay học hành có chút danh phận thì vội vàng lìa xứ cho mau. Nên ở đây, đất với người như thịt liền da. 

Đất nuôi người, người phụng thờ đất.

Tại Trường Lệ, còn miếu thờ Ông Địa duy nhất ở Hội An.

Hoành phi ghi: THỔ CÔNG MIẾU

Trong miếu vẫn còn bia đá ghi hành trạng và công đức của những người lập miếu nhưng mờ quá không nhìn thấy hết chữ. Xin hẹn dịp khác.

Nhìn lên mái, miếu làng ta cũng có xà cò, nhưng xà cò không là một thanh đòn mà là một nẹp gỗ treo hờ hững dưới đòn dông. Hình như xa xưa làng ta nghèo quá!

Xà cò miếu ghi:

凱 定 壬 戌 年 閏 五 月吉 日山 鋪 社 本 社 本 邑 本 浦 仝 重 建

Khải Định Nhâm Tuất niên, nhuận ngũ nguyệt, cát nhật, Sơn Phô xã, bổn xã, bổn ấp, bổn phổ đồng trọng kiến.

(Khải Định năm Nhâm Tuất 1922, ngày lành tháng năm nhuận, xã Sơn Phô, xã ta, thôn ta, xóm ta cùng kính cẩn dựng nên)

Đất Trường Lệ khởi thủy thuộc cựu xã Hội An, sau đó tách về xã Sơn Phô. Đến năm 1956 là đất của xã Cẩm Châu.

Nền bái đường vào dịp gặt vụ hè - thu trở thành nơi phơi lúa tránh mưa. 

Những lúc như thế này Thần và người gần gũi nhau hơn.

Đôi liễn thờ ghi:

CẨM TRƯỜNG nhất môn thanh thái bằng thần hựu.

CHÂU LỆ tứ tự an khang lại thánh phò

Những ngày cận tết, được coi biên bản ghi danh dân xóm cúng tiền sắm lễ dâng Thần đầu năm, có người đã cúng 7000 đồng trong khi ổ bánh mì có kẹp chút thịt làm duyên cùng giá 5000 với tờ vé số. 

Thôi thì sức chừng nào cúng chừng ấy.

Tiền chừng đó chỉ là tiền lẻ

Nhưng... lòng đâu có lẽ phải không chư huynh.