TRIỀU CHÂU HỘI QUÁN

Triều (潮) là… con nước. Châu (州) là… làng, do lệ nhà Chu cứ 2500 hộ gọi là một châu. Triều Châu nghĩa là… Châu Thủy Triều.
Người Triều Châu lập miếu thờ vị Bổn Đầu Công của mình đồng thời làm hội quán, nơi sinh hoạt bang hội. Người Hội An quen gọi là… chùa Ông Bổn.
Miếu Triều Châu được khởi dựng năm 1845, đến năm 1852 mới hoàn thành. Đặc biệt miếu này nơi tiền đường đến nay còn tồn tại một số cột dầm kèo bằng… đá, được gia công từ Trung Hoa và chở sang Việt Nam lắp dựng.
Miếu từng được trùng tu 4 lần:
- Lần 1: 1885 Xà cò ghi:
“Quang Tự thập nhất niên, tuế thứ Ất Dậu trọng đông nguyệt, cát đán trùng kiến.”
(Quang Tự năm thứ 11, Ất Dậu 1885, ngày lành tháng 11 xây dựng lại)
- Lần 2: 1969 Xà cò ghi:
“Dân quốc ngũ thập bát niên, tuế thứ Kỷ Dậu, Mạnh thu, cát đán trùng tu.”
(Trung Hoa Dân quốc năm thứ 18, Kỷ Dậu 1969, ngày lành tháng 7 trùng tu.)
- Lần 3: Trùng tu từ năm 1990 đến năm 1995.
- Lần 4: 2003 Xà cò ghi:
“Trùng tu ư công nguyên, nhị linh linh tam niên, tuế thứ Quý Mùi, trọng hạ cát đán.”
(Năm Quý Mùi, công nguyên 2003, ngày tốt, tháng Năm trùng tu).

Bang trưởng bang Triều Châu đầu tiên tại Hội An là ông Huỳnh Hiệp (Đời thứ nhất). Ông từ phủ Triều Châu tỉnh Quảng Đông sang Việt Nam, đầu tiên lập nghiệp tại Hải Phòng sau mới về Hội An. Tượng ông đang được thờ trong chùa Ông Bổn, gian phụ riêng.

Bang Triều Châu, như những bang khác, có nghĩa trang riêng tại Trảng Kèo Thanh Hà.

Đặc sản Triều Châu có:
- Khoai Nhục tức khoai môn Tàu hấp chín, cắt lát, kẹp thịt heo nấu Nầm Dự (Chao đỏ)
- Ô Ní là món tráng miệng làm bằng khoai môn Tàu trộn với xôi nếp giả nhừ rồi hấp.
Người nấu là ông Kế, ông Hượt ở Ngọc Thành, thường gọi là Tổng Khậu.